และมีเครื่องเป่าคือ ปี่ในเป็นประธานของวง (สมชื่อ) นอกนั้นเป็นเครื่องกำกับจังหวะ
ฆ้องวงใหญ่ทำหน้าที่บรรเลงทำนองหลักของเพลง (เหมือนเป็นเบสคุมวง)
ในขณะที่เครื่องดนตรีอื่น จะเล่นแปรทำนองไปตามทางเฉพาะของเครื่องนั้นๆ
นักดนตรีไทยนิยมนำวงปี่พาทย์ไปเล่นในงานประเพณี หรืองานบุญและงานเทศกาลต่างๆ
เช่น ขึ้นบ้านใหม่ โกนจุก ทำบุญวันเกิด ไม่ก็บรรเลงประกอบการแสดงมหรสพต่างๆ เช่น โขน ลิเก ละคร
(จากนี้เวลาดูโขนก็รู้แล้วใช่ม๊า ว่าใช้วงดนตรีไทยประเภทไหนบรรเลงเพลงประกอบการแสดง)
เรื่องราวของวงปี่พาทย์ยังไม่จบเท่านั้นหรอก
เพราะว่าเรายังสามารถแยกประเภทของวงปี่พาทย์ ย่อยลงไปได้อีกถึง 6 ประเภทด้วยกัน คือ
1. วงปี่พาทย์ชาตรี
ตามชื่อวงเลย.. ใช้บรรเลงประกอบละครชาตรี (ใครไม่รู้จักละครชาตรี ไว้จะเล่าให้ฟังนะ)
วงปี่พาทย์ชาตรี ยังมีชื่อเรียกอีกอย่างว่า "วงปี่พาทย์เครื่องห้า ชนิดเบา"
เพราะประกอบด้วยเครื่องดนตรี 5 ชิ้น (ที่มีน้ำหนักเบา) คือ ปี่นอก โทน กลองชาตรี ฆ้อง และฉิ่ง
เป็นวงมาตรฐานที่ได้รับความนิยมสูงสุด นักดนตรีจะเลือกใช้ไม้ตีชนิดแข็งตามชื่อวง
เพลงที่ได้จึงมีเสียงดังและหนักแน่น เหมาะกับงานรื่นเริง
และเพื่อให้เหมาะกับลักษณะงานยิ่งขึ้น
วงปี่พาทย์ไม้แข็งจึงแยกย่อยได้อีกตามขนาดของวง 3 ขนาด คือ
- วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องห้า : ประกอบด้วย ปี่ใน ระนาดเอก ฆ้มีเครื่องดนตรีที่เป็นคู่กัน
เช่น ระนาดเอก-ระนาดทุ้ม, ฆ้องวงใหญ่-ฆ้องวงเล็ก, ปี่นอก-ปี่ใน
- วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องใหญ่ : มีระนาดเหล็กทั้งเอก และทุ้ม เพิ่มเติมจากวงเครื่องคู่
(เครื่องประกอบจังหวะอาจใช้กลองแขกตีเฉพาะบางเพลง หรือในเวลาขับร้อง
งวงใหญ่ ตะโพน กลองทัด และฉิ่ง
- วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องคู่ : เพิ่มจากขนาดวงเครื่องห้า ด้วย ปี่นอก ระนาดทุ้มและฆ้องวงเล็ก
(ให้สังเกตคำว่า "เครื่องคู่" นะ คำนี้จะทำให้เรารู้ว่าวงนี้จะต้องมีเครื่องดนตรีที่เป็นคู่กัน
เช่น ระนาดเอก-ระนาดทุ้ม, ฆ้องวงใหญ่-ฆ้องวงเล็ก, ปี่นอก-ปี่ใน
- วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องใหญ่ : มีระนาดเหล็กทั้งเอก และทุ้ม เพิ่มเติมจากวงเครื่องคู่
(เครื่องประกอบจังหวะอาจใช้กลองแขกตีเฉพาะบางเพลง หรือในเวลาขับร้องถ้าประกอบเสภาใช้สอง หน้าแทนตะโพน และกลองทัด)
3. วงปี่พาทย์ไม้นวม
วงประเภทนี้เกิดขึ้นเพราะความต้องการให้วงปี่พาทย์มีเสียงที่ไม่ดังเกินไปโดยเปลี่ยนจากไม้แข็งที่ใช้ตีระนาดเอกและฆ้องวงใหญ่เป็นไม้นวมและเปลี่ยนเครื่องเป่าจากปี่เป็นขลุ่ยเพียงออแทนและอาจเพิ่มซออู้เข้าไปด้วย เพื่อให้เสียงเพลงเบาและนุ่มนวลขึ้นวงปี่พาทย์ไม้นวมก็มีการแบ่งย่อยเป็น 3 ขนาดเช่นเดียวกับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง
4. วงปี่พาทย์นางหงส์
คล้ายคลึงกับวงปี่พาทย์ไม้แข็งเพียงแต่ปรับเปลี่ยนเอาปี่ชวามาเล่นแทนปี่ในและปี่นอกและเปลี่ยนกลองทัดกับตะโพนเป็นกลองมลายู 1 คู่
5. วงปี่พาทย์มอญ
เดิมที วงประเภทนี้นิยมเล่นกันเฉพาะในหมู่ชาวไทยรามัญ ทั้งงานมงคลและอวมงคลทั่วไปแต่ปัจจุบันนิยมเล่นแต่ในงานศพ วงปี่พาทย์มอญนี่สังเกตง่ายมาก เพราะจะมีเครื่องดนตรีที่มีลักษณะเด่นอย่าง เปิงมางคอก ฆ้องมอญ (แบบวงกลมหงายขึ้นบน) ปี่มอญ และตะโพนมอญ
(มีการแบ่งขนาดเช่นเดียวกันกับปี่พาทย์ไม้แข็ง)
6. วงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์
เป็นวงที่ใช้บรรเลงประกอบละครดึกดำบรรพ์ในอดีต ซึ่งสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ได้ทรงปรับปรุงขึ้นเครื่องดนตรีในวงจะคัดเฉพาะที่มีเสียงทุ้มต่ำ นุ่มนวล คล้ายกับวงปี่พาทย์ไม้นวมเครื่องใหญ่มีเครื่องดนตรีที่ต่างออกไป เช่น ขลุ่ยอู้ และฆ้องหุ่ย และฆ้องวงเล็ก
(ให้สังเกตคำว่า "เครื่องคู่"คำนี้จะทำให้เรารู้ว่าวงนี้จะต้อง ถ้าประกอบเสภาใช้สองหน้าแทนตะโพน และกลองทัด)
แหล่งที่มาของความรู้ http://www.thaigoodview.com/node/33323
แหล่งที่มาของความรู้ http://www.thaigoodview.com/node/33323
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น